Ngày 31 tháng 10. ĐIỀU KIỆN ĐỂ LÃNH ĐẠO LÂU DÀI

29 14 Vua nào theo sự chân thật mà xét đoán kẻ nghèo khổ,

                 Ngôi người sẽ được vững bền đời đời.  

          14 Vua nào xử công minh cho người nghèo nàn,

                 Sẽ được tồn tại với năm tháng.

                 (Bản Hiện Đại)

Đức Chúa Trời đặc biệt quan tâm đến điều gì nơi một vị vua, một người lãnh đạo? Ngài quan tâm đến cách họ đối đãi với người nghèo khổ.

 

Vua theo sự chân thật mà xét đoán kẻ nghèo khổ là người lãnh đạo nhận biết trách nhiệm của mình. Nếu Đức Chúa Trời, Đấng lãnh đạo tối cao trong nơi ngự thánh, Ngài là Cha trẻ mồ côi, là Thẩm phán bênh vực người quả phụ (Thi Thiên 68:5) thì người lãnh đạo mà Chúa lập lên phải thực thi công lý: hãy xử công minh cho những người cô thế, trẻ mồ côi. Bảo vệ quyền lợi người bị áp bức, tuyệt vọng. (Thi Thiên 82:3)

Vua theo sự chân thật mà xét đoán kẻ nghèo khổ là người lãnh đạo nhận biết điều răn luật lệ của Đức Chúa Trời: Không được thiên vị người nghèo (Xuất 23:3) Chúa phán với những người lãnh đạo: “Hãy thi hành sự công chính, xét xử cách công bằng, giải thoát người bị áp bức khỏi tay bọn cường hào ác bá! Hãy bỏ việc gian ác! Hãy bảo vệ quyền lợi của các kiều dân, các cô nhi, quả phụ! Đừng giết người vô tội!” (Giê-rê-mi 22:3)

Vua theo sự chân thật mà xét đoán kẻ nghèo khổ là người kính sợ Đức Chúa Trời và thương yêu dân của mình. Người lãnh đạo nhận biết sự yếu đuối của mình. Vua, người lãnh đạo cũng chỉ là con người, có thể thiên vị, chính vì thế mà cần Đức Chúa Trời hướng dẫn và giúp đỡ. Vua Sa-lô-môn cầu nguyện: Lạy Đức Chúa Trời, xin giúp vua xét xử nhân dân, và hoàng tử đi theo đường công chính. Cho vua xét dân cách công bằng, liêm chính đối với người cùng khổ. (Thi Thiên 72:1, 2)

Vua theo sự chân thật mà xét đoán kẻ nghèo khổ là người tin lời Kinh Thánh. Đức công minh củng cố ngai vàng (Châm Ngôn 16:12b) Chỉ có lòng bác ái, chân thành, độ lượng mới bảo đảm được ngôi nước quân vương. (Châm Ngôn 20:28) Sau khi giải nghĩa chiêm bao cho vua Nê-bu-cát-nết-sa, tiên tri Đa-ni-ên khuyên vua: “Xin vua xét xử cho công bằng, thi hành sự công chính và tỏ lòng thương xót người nghèo khổ để đoái công chuộc tội, may ra thời vận của vua còn có thể kéo dài thêm một thời gian nữa.” (Đa-ni-ên 4:27)

Oaktreevu (XuânThu Sách Cơ Đốc) 

Ngày 30 tháng 10. DÙ ĐỐI KHÁNG NHAU VẪN CÓ ĐẶC ĐIỂM CHUNG

29 13 Kẻ nghèo khổ và người hà hiếp đều gặp nhau;

                 Đức Gia-vê làm sáng mắt cho cả hai.

          13 Người nghèo, kẻ giàu đều giống nhau ở điểm này:

                 Nhờ Đức Chúa Trời có ánh sáng để thấy.

                 (Bản Hiện Đại)

Câu Châm Ngôn giới thiệu hai nhóm người: kẻ nghèo khổ và người hà hiếp với đặc điểm của họ và vai trò của Đức Chúa Trời trong đời sống của họ.  

Đặt kẻ nghèo khổ bên cạnh người hà hiếp, câu Châm Ngôn muốn giới thiệu kẻ nghèo khổ là người sống với chủ trương danh thơm tiếng tốt hơn giàu có (Châm Ngôn 22:1a), cho nên thà nghèo mà sống đời thanh bạch (Châm Ngôn 19:1a). Đặc biệt câu Châm Ngôn vạch ra nguyên nhân khiến người ta nghèo khổ. Đó là vì có kẻ làm giàu bằng cách bóc lột họ (Châm Ngôn 22:16). Người hà hiếp là người không tuân theo lời dạy: Đừng bóc lột kẻ nghèo vì nó túng quẩn, cũng đừng áp bức người khôn khổ ở chốn công môn. (Châm Ngôn 22:22)    

Mặc dù hai giai cấp đối kháng nhau với phẩm chất trái ngược nhau nhưng sức mạnh Chúa Toàn Năng, khôn ngoan Chúa vô hạn. Chúa nắm gọn trong tay kẻ gạt lẫn người bị lừa. (Gióp 12:16), hai giai cấp đều ở dưới quyền của Đức Chúa Trời và được ban cho nhiều điều giống nhau. 

Cả hai đều là tạo vật sống ở địa cầu do Đức Chúa Trời tạo dựng và gặp nhau trong sự ban cho của Ngài. Sáng mắt, tỏ tai, ấy là Chúa cho cả hai (Châm Ngôn 20:12), Chúa yêu thương và ban sự sáng và sự sống cho cả hai. Ngài ban nắng cho người ác lẫn người thiện, ban mưa cho người công chính lẫn kẻ bất công. (Ma-thi-ơ 5:45b) Cả hai đều cần đến Chúa và lệ thuộc Ngài.  

Cả hai đều là tội nhân và đều cần Chúa Cứu Thế là Ánh Sáng của nhân loại để mọi người tin nhận. (Giăng 1:4) Không phải chỉ có người nghèo khổ cần tiếp nhận Chúa Cứu Thế, người hà hiếp dân chúng như ông Xa-chê vẫn có cơ hội tiếp rước Chúa và tin nhận Ngài. Người bị áp bức cần ánh sáng Phúc Âm, người áp bức cũng cần như vậy. Cả hai đều cần tình yêu thương và quyền năng của Đức Chúa Trời để nhận biết và trở về với Ngài.

Oaktreevu (XuânThu Sách Cơ Đốc) 

Ngày 29 tháng 10. TẦM ẢNH HƯỞNG CỦA NGƯỜI LÃNH ĐẠO

29 12 Nếu vua lắng tai nghe lời giả dối,

                  Thì các tôi tớ người trở nên gian ác.

          12 Nếu vua nghe lời siểm nịnh, dối gạt,

                 Bầy tôi người chỉ là phường gian ác.

                 (Bản Hiện Đại)

Bộ máy lãnh đạo của quốc gia, của hội thánh, hoặc cộng đồng thất bại và thối nát là do đâu? Do vua hay do tôi tớ? Do người lãnh đạo hay do người dưới quyền? Câu Châm Ngôn này đề cập đến “vua” và “các tôi tớ”, đồng thời nhấn mạnh tầm ảnh hưởng  lớn lao của “vua”. 

Ở vị trí lãnh đạo, ảnh hưởng của vua đối với các tôi tớ rất quan trọng. Đây là ảnh hưởng của cấp trên đối với cấp dưới. Người lãnh đạo ngay thẳng muốn thực thi công lý sẽ thích nghe sự thật và tôn trọng người trung thực (Châm Ngôn 16:12). Người lãnh đạo quan tâm đến công chính, trung thực sẽ  tác động tốt trên những người dưới quyền.    

Ngược lại nếu người lãnh đạo thích được tâng bốc, thích nghe những lời êm tai thì cấp dưới sẽ xử sự đúng theo ý người lãnh đạo muốn. Vua A-háp và vua Giô-sa-phát liên minh để đánh quân Sy-ri. Trước khi ra trận vua A-háp sai người mời 400 tiên tri đến để cầu hỏi ý Chúa. Vì biết vua A-háp thích nghe điều an lành nên sứ giả dặn các tiên tri nói điều vừa ý vua. Do đó bốn trăm tiên tri này hùa nhau tiên đoán điều lành cho hai vua. (I Các Vua 22:2-12)

Người gian ác nghĩ rằng dối trá và nịnh hót sẽ được việc. Một chiến sĩ A-ma-léc tìm đến ông Đa-vít và nói dối là anh ta đã giết vua Sau-lơ lẫn hoàng tử Giô-na-than Anh ta tưởng rằng như vậy là lập công với vị vua tương lai, nào ngờ anh ta bị xử tử ngay lập tức. (II Sa-mu-ên 1:1-16) Đúng như vua Đa-vít thưa với Chúa: “Con sẽ loại trừ lòng hư hoại, và lánh xa lòng gian tà.” (Thi Thiên 101:4)

Khi các tôi tớ trở nên gian ác, vị vua ngay thẳng sẽ áp dụng biện pháp mạnh để ngôi nước không bị suy yếu: Khi trừ diệt phường tham nhũng khỏi chính quyền, ngôi nước nhà vua sẽ vững mạnh, nhờ công lý. (Châm Ngôn 25:5)

Chúa Giê-xu là Vua muôn vua, Chúa muôn chúa. Là tôi tớ của Ngài, chúng ta phải nhớ rằng Chúa yêu chuộng công bằng, ghét gian ác. Tất cả những kẻ xấu xa, giả dối đều không được vào vương quốc của Ngài (Thi Thiên 45:7; Khải Thị 21:7). 

Oaktreevu (XuânThu Sách Cơ Đốc) 

Ngày 28 tháng 10. NÊN NHƯ NGƯỜI KHÔN

29 11 Kẻ ngu muội tỏ ra sự nóng giận mình;

                 Nhưng người khôn ngoan nguôi lấp nó và cầm giữ nó lại.

          11 Kẻ dại để cơn giận mình bùng nổ,

                 Nhưng người khôn chế ngự nó.

                 (Bản Hiện Đại)  

Sách Châm Ngôn có nhiều câu bàn về người khôn và người dại. Hai loại người hoàn toàn trái ngược nhau. Người khôn chẳng khoe khoang tri thức, kẻ khờ thường bộc lộ ngu si. (Châm Ngôn 12:23) Người khôn suy tính kỹ càng, người dại hấp tấp tỏ mình ngây ngô. (Châm Ngôn 13:16)

Câu Châm Ngôn này đề cập đến sự khác biệt giữa người khôn với người dại khi cảm thấy tức giận. Người dại trút hết cảm xúc của mình ra, còn người khôn ngoan biết kềm chế cảm xúc của mình. Đúng như câu Châm Ngôn: Kẻ dại để lộ lòng giận dữ, người khôn giữ được bình tĩnh dù bị sỉ nhục. (Châm Ngôn 12:16)

Ông Sam-sôn chẳng những dại dột trong mối liên hệ với phụ nữ, ông còn không cưỡng được những lời gạ gẫm của kỹ nữ Đa-li-la. Ông thổ lộ điều bí mật trong đời sống của mình. (Quan Xét 16)

Châm Ngôn đề cao “người chậm giận”, “người tự chủ”. (Châm Ngôn 16:32) Nhờ đâu người khôn ngoan chế ngự được lòng của mình?  

Đây là người ít lời, bình tĩnh, biết im lặng, biết hãm cầm miệng lưỡi. (Châm Ngôn 17:27-28) Đây là người biết làm gì trước khi nói, biết làm gì khi nóng giận: Có lúc câm nín, lúc lên tiếng (Truyền Đạo 7:3) Nhưng trên hết người khôn ngoan là người có Đức Chúa Trời ở cùng và biết nhờ cậy Ngài. Nếu ông Sa-mu-ên cho vua Sau-lơ biết vì sao ông đến Bết-lê-hem dâng của lễ ở nhà ông I-sai thì thật là dại dột. (I Sa-mu-ên 16:1-3) Khi tự bênh vực, sứ đồ Phao-lô xưng nhận ông thuộc phái Pha-ri-si trước sự hiện diện của phái Pha-ri-si và phái Sa-đu-sê tại toà án. (Công Vụ 23:6-8) Chính Đức Chúa Trời, Đấng Khôn Ngoan chỉ dẫn cho người của Ngài biết phải nói gì.  

Người khôn ngoan xin Chúa canh chừng miệng con, giữ cửa môi con. (Thi Thiên 141:3) Đây là người kính Chúa, lánh tội, khác với kẻ dại mù quáng làm liều. (Châm Ngôn 14:16) Ngoài ra người khôn ngoan biết nhờ cậy năng lực của Chúa để dập tắt tiếng biển gào, sóng thét, dẹp tan cơn rối loạn. (Thi Thiên 65:7)

Sứ đồ Phao-lô khuyên: Phải thận trọng trong mọi việc, đừng giống như người dại dột, nhưng như người khôn ngoan. (Ê-phê-sô 5:15)

Oaktreevu (XuânThu Sách Cơ Đốc)